Lewady to charakterystyczne dla Madery kanały irygacyjne. Obecnie oprócz swej podstawowej funkcji stanowią jedną z największych atrakcji turystycznych Madery. Przewodnik podpowie, które szlaki turystyczne warto zobaczyć.

System lewad powstał z konieczności transportowania wody z zachodniej i północno-zachodniej części Madery do suchszej części południowo-wschodniej. Pierwsze kanały powstały w XVI w. i zapewniały nawadnianie położonych na południu plantacji trzciny cukrowej, bananowców i winnic. Ostatnia lewada została wybudowana w latach ’40 XX wieku. Na wyspie jest ok. 200 kanałów o łącznej długości ok. 1400 km!* Górzyste ukształtowanie terenu sprawia, że budowa niejednokrotnie wymagała wycięcia kanału praktycznie w ścianie góry lub wykucia tunelu. Tunele, którymi poprowadzone są kanału mają łącznie 40 kilometrów. Wzdłuż lewad biegną specjalne ścieżki, które pierwotnie były wykorzystywane przez pracowników kontrolujących kanały i dbających o ich drożność. Dzięki takiej konstrukcji możliwe było wytyczenie wielu atrakcyjnych turystycznie szlaków. Widoki niekiedy zapierają dech w piersiach.

Wszystkie szlaki na wyspie są dobrze oznaczone i nie grozi nam zgubienie się. Szlaki te są oznaczone jako PR#, gdzie # to kolejny numer szlaku. W niektórych przewodnikach drukowanych spotkacie się z innymi oznaczeniami, lub szlaki proponowane przez przewodnik będą miały nieco inny przebieg niż te wyznaczone.

WAŻNE!
Warto mieć ze sobą latarkę! Szlaki miejscami prowadzą przez w kilkudziesięciometrowe tunele i bez niej możemy mieć trudności.
Pełną informację o szlakach znajdziecie tu  i tu. Pod opisem szlaku znajduje się link do pliku pdf z ulotką na temat danego szlaku. Warto sobie je ściągnąć na urządzenie przenośne (telefon, tablet) lub wydrukować, aby ułatwić sobie wędrówki.

Szlaki, które musisz zobaczyć!

Jeśli na wyspie będziemy tydzień lub dwa z pewnością nie uda się nam zobaczyć wszystkiego. Dlatego poniżej podaję listę 3 wycieczek, których moim zdaniem nie można pominąć!

Levada do Norte i Cabo Girao

Wędrówka Levada du Norte jest o tyle ciekawa, że na tym szlaku spotkacie nie tylko turystów, ale również wielu mieszkańców Madery. Przekonacie się, że kanały irygacyjne dla wielu z nich są jedyną drogą do domu, a dla dzieci nieraz stanowią plac zabaw (spokojnie w tych miejscach lewady są przykryte betonowymi płytami). Szlak jest łatwy, bez dużych różnic wysokości. W zależności od kondycji przejście zajmuje od 2-4 godzin.

Do początku tego szlaku można dojechać z Funchal autobusem nr 96. Jedziemy do Estreito de Camara de Lobos i wysiadamy ok 600 m za kościołem na przystanku Levada do Norte. Początkowo droga wiedzie nas przez winnice, następnie między domami, aż do doliny Ribeira da Caixa. Tu ścieżka staje się wąska i poruszamy się zboczem przepięknej doliny. Możemy delektować się przepięknym widokiem na dolinę i ocean w oddali. Tak docieracie do Cabo Girao.
Będziecie pod wrażeniem! Gwarantuję! Cabo Girao to jeden z najwyższych klifów na świecie. Widok z platformy nad klifem w 600 metrową przepaść jest niezapomniany!

W drodze powrotnej mamy dwie możliwości. Po pierwsze możemy wsiąść w powrotny autobus do Funchal. Jeśli  nie będziecie mieli dość to możecie zejść do miejscowości Camara de Lobos. Tu małe ostrzeżenie. Opisy tej drogi jakie znajdziecie w drukowanych przewodnikach wydają się szczegółowe, jednak w rzeczywistości można się nieco pogubić.
Jeśli nie macie ochoty na wędrówkę wzdłuż lewad możecie na klif Cabo Girao podjechać samochodem lub autobusem (linie Rodeste).

Z Ribeiro Frio do Portela (PR 10)+ VEREDA DOS BALCÕES (PR11)

Piękny i dość wymagający szlak. Jego pokonanie powinno zająć 3-4 godzin w zależności od tempa w jakim się poruszamy. Ma wszystko czego można sobie zażyczyć. Ścieżki wykute w skale, tunele i bujną przyrodę lasu podzwrotnikowego. Spacer tym szlakiem znajduje się w ofertach praktycznie wszystkich lokalnych agencji turystycznych. Aby przejść ten szlak nie musimy jednak korzystać z ich ofert. Do początku tego szlaku dotrzemy autobusem numer 56 z Funchal. Szlak rozpoczyna się w   miejscowości Ribeiro Frio i kończy w Portela. W miejscowości Portela znajduje się niewielka restauracja.  Tu też złapiecie autobus powrotny do Funchal. Oczywiście do Ribeiro Frio możecie podjechać samochodem, wtedy jednak musicie się liczyć z koniecznością powrotu do punktu startu tą samą drogą.

Wycieczkę tym szlakiem warto połączyć z wizytą na jednym z najpiękniejszych punktów widokowych na wyspie BALCÕES. Szlak PR11 wiodący do tego miejsca zaczyna się również w Ribeiro Frio. Proponuję najpierw wejść na Balcoes. Droga w dwie strony powinna zająć nie więcej jak godzinę.  Po zejściu możecie kontynuować wycieczkę szlakiem nr PR10 do Portela.

Z Rabaçal do 25 źródeł  (Levada das 25 Fontes PR6 i PR6.1)

Szlak ten jest jednym z najpiękniejszych na wyspie.  Początkowo schodzi asfaltową drogą otoczoną wawrzynowym lasem w głąb doliny. W pewnym momencie szlak rozwidla się na dwa PR 6.1, którym dojdziecie do wspaniałego ponad 100m wodospadu i PR 6 wiodący do urokliwej Laguny 25  Źródeł. Legenda mówi, że ktokolwiek zanurkuje w tym jeziorku nigdy nie powróci na powierzchnię. Bajka czy nie może lepiej nie próbujcie. Warto przejść oba odcinki PR6 i PR6.1 Przygotujcie się na ostrą wspinaczkę w drodze powrotnej. Różnica wysokości na szlaku wynosi prawie 300 metrów.  Ta wycieczka potrafi zmęczyć, ale doprawdy warto. Łączna długość w tę i  z powrotem to ponad 9 km. Czas potrzebny na pokonanie to 3-5 godzin. Niestety do tego szlaku nie dojedziecie autobusem. Szlak rozpoczyna się na parkingu przy drodze ER110.

To tylko trzy propozycje. Szlaków wiodących wzdłuż lewad jest znacznie więcej i można dostosować swój plan wycieczek do możliwości fizycznych uczestników. Dla każdego znajdzie się odpowiednia droga zapewniająca niezapomniane spektakularne widoki. Nawet osoby starsze czy dzieci nie muszą rezygnować z uroków spaceru lewadami Madery.
Jeśli nie macie ochoty wynajmować samochodu lub głowić się nad połączeniami autobusowymi możecie skorzystać z oferty licznych agencji turystycznych.

I na koniec kilka uwag na temat bezpieczeństwa na szlakach:
•    Zanim wyjdziesz na szlak sprawdź jakie panują warunki pogodowe i czy szlak jest czynny
•    Powiadom kogoś gdzie idziesz I o której planujesz wrócić
•    Upewnij się ile czasu potrzebujesz na przejście planowanej trasy, żeby zdążyć zejść ze szlaku przed zmrokiem
•    Zabierz ze sobą zapas jedzenia i wody
•    Załóż odpowiednie ubrania i buty
•    Jeśli to możliwe zabierz w pełni naładowany telefon ze sobą
•    W przypadku silnego deszczu i wiatru zawróć za szlaku
•    Nie ryzykuj!

W razie czego po pomoc dzwoń: 112 (telefon alarmowy) lub 291 700 112

Informacje ogólne   Jak tanio dojechać?   Pogoda, czyli kiedy jechać?

Noclegi, czyli gdzie się zatrzymać?   Komunikacja: autobusy czy samochód?

*różne źródła podają różną długość sieci lewad na wyspie

Uważasz, że tekst jest przydatny? Możesz mi łatwo podziękować, a jeszcze na tym oboje skorzystamy! Planujesz podróż? Zarejestruj się na portalu AirB&B korzystając  z tego linka. KLIK! Dostaniesz 100 zł na pierwszą podróż, a i mi wpadnie parę groszy na noclegi. Wolisz skorzystać z Booking.com? Wybierz ten link KLIK!